بررسی رابطه تغییرات آب زیرزمینی و شاخص خشکسالی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شریف آباد در استان قم)

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه پیام نور

2 فارغ التحصیل و کارمند

10.22034/jest.2018.29165.3774

چکیده

پدیده تغییر اقلیم با تغییر در میزان بارش، بر میزان آب موجود در آبخوان‌ها تأثیر می‌گذارد. حوزه آبخیز مورد مطالعه، حوزه آبخیز شریف آباد واقع در استان قم با وسعت آبخوان 2/27035 هکتار می باشد. در این منطقه 16 چاه مشاهداتی دارای آمار می باشند. در این تحقیق هدف آن است که ابتدا میزان متوسط آب زیرزمینی با استفاده از مناسب ترین روش زمین آمار برآورد گردد و سپس رابطه شاخص آب زیرزمینی با یکی از شاخص های خشکسالی مورد بررسی قرار گیرد.. لذا در این مطالعه، متوسط سطح ایستابی چاههای مشاهداتی منطقه در طی بازه زمانی 1384-1394 با استفاده از مدل‌های واریوگرامی مورد بررسی قرار گرفت و متوسط سطح ایستابی در هر سال با استفاده از بهترین مدل تعیین گردید و سپس شاخص SWI در حوزه آبخیز محاسبه شد. همچنین در این تحقیق از شاخص SPI که یکی از شاخص‌های خشکسالی است استفاده شده و با استفاده از ضریب پیرسون، همبستگی این شاخص ها در مقیاس ماهانه و سالانه بررسی شد. نتایج نشان داد که در میان مدل‌های واریوگرامی که برای درون‌یابی داده های ماهانه سطح ایستابی اعمال شد، مناسب ترین مدل کریجینگ است. همچنین ضریب همبستگی پیرسون بین دو شاخص SWI و SPI در مقیاس ماهانه و در سطح اعتماد 99 درصد در چاههای مورد بررسی معنی دار نمی‌باشد. همچنین این ضریب همبستگی در مقیاس سالانه نیز معنی‌دار نمی باشد. در مناطق خشک میزان تبخیر و تعرق زیاد و میزان بارش اندک است. لذا اندک بارش منطقه به وسیله تبخیر و تعرق از دسترس خارج می شود و قادر به رسیدن به سطح ایستابی آبخوان نمی باشد. معنی دارنبودن همبستگی شاخص خشکسالی SPI و شاخص آب زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه بیانگر آن است که اگر معادله بیلان آبی در این گونه مناطق درنظر گرفته شود، بارش سهم ناچیزی در تغذیه آب زیرزمینی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 04 اردیبهشت 1397

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار